Thực ra mình muốn dùng tiêu đề là UX như shit. Nhưng như vậy nghe kỳ quá. Thực ra mình chỉ muốn nói về những UX đại loại như một cái map với kích thước 333×222 mà không thể zoom bằng mouse’s wheel, hoặc drag. WTF ? Không thể drag được luôn à ? Thật đấy, cái map đó nó không thể zoom bằng wheel mouse cũng như drab bằng left mouse.

• Bạn là developer, khi dev, bạn thường thao tác gì trên website product ?
• À mình thường scroll page, để di chuyển qua lại giữa các section.
• Vậy bạn nghĩ cái gì làm bạn khó chịu nhất ?
• Đó là cái map, Mình muốn scroll qua các section nhanh chóng để test những chỗ khác nhưng mà tới cái map là đứng lại, nó làm mình thấy khó chịu quá, mình nghĩ người khác cũng cảm thấy như mình, chúng ta cần bỏ tính năng zoom bằng mouse’s wheel và drab đi.

Yeah, đó là cảm nhận của dev, nhưng đối với user thì sao ?

• Bạn thấy tính năng nào khó chịu nhất trong theme này ?
• Mình nghĩ đó là map. Mình quan tâm là làm sao để tìm được đường đi tới địa chỉ, nhưng cái map chút xíu, lại rất khó zoom, Mà quan trọng là không thể drag được, nhà mình ở ngoài viewport của map, mà chơi kiểu này, khó quá.

Các bạn thấy đấy, nếu giữ tính năng zoom bằng mouse’s wheel và drag thì use có thể khó trong lần đầu đối mặt với cái map, nhưng họ sẽ nhanh chóng học được là, nếu muốn scroll page thì scroll ở mép của map. Nếu muốn drag map thì touch vào trong map, và zoom cũng như vậy, điều này tương tự cho phiên bản trên mobile. Về cơ bản, là con người có khả năng học hỏi, khả năng đúc kết kinh nghiệm. Nên chúng ta có thể để họ tự biết xoay sở.

Nhưng nếu bỏ luôn tính năng zoom bằng mouse’s wheel và drag, thì thực sự là không có cách nào sử dụng được cái map này, như trong đoạn đối thoại giả định ở trên, người dùng không thể nào tìm đường khi không drag. Tính năng zoom bằng hai nút cộng trừ rất bất tiện. Như vậy, từ chỗ lấy cảm nhận của mình áp đặt lên cảm nhận của người dùng, đã biến một tính năng từ chỗ khó dùng thành không thể dùng được. Thật vô lý.

Vấn đề nằm ở chỗ, khi bạn test tính năng này, bạn luôn nhập nhằn giữa việc test function và test UX, bạn mix cả hai kiểu test này vào một flow, phút trước test cái này, phút sau test cái khác, thì làm sao bạn thay đổi mindset từ tester qua user cho kịp ?

Khi test UX, mà thực ra mình cũng không hiểu test UX là cái gì, chỉ là cải thiện UX mà thôi. Thì lúc đó bạn phải suy nghĩ như mình là user, mà user thì quan tâm tới vấn đề tìm đường, thay vì vấn đề scroll sao cho tiện, vì họ chẳng scroll quá nhiều như vậy, mà scroll, thì họ sử dụng điện thoại, mà khi đó, thì ngón tay rất dễ để scroll ở mép.

Vậy thôi đó.